πολά διαφορετικός (από τους καρτεσιανούς) εστάθη Βενέδικτος ο Σπινόζας, ο οποίος εγεννήθη εις το Αμστερδάμ εις τα 1632 από γονείς Εβραίους. Γενόμενος δε από Εβραίος Χριστιανός, πάλιν απέρριψε τον Χριστιανισμόν και ανεκαίνισεν εις την απάτη γεωμετρική κεκαλυμμένη Ηθικήν του το άτοπον σύ­στημα του Ξενοφάνους, ότι μία μόνη ουσία υφίσταται εις τον κόσμον, τον οποίον τον ονομάζει Θεόν και ότι τα πνεύματα και τα σώματα, τα οποία ημείς τα δοξάζομεν ως διαφορετικάς και διακεκριμένας ουσίας, δεν είναι άλο, ει μή απλαί μεταβολαί ή τρό­ποι υπάρξεως εκείνης της μοναδικής και καθόλου ουσίας.