Λεξικόν
το όνομα σημαίνει τη σπουδή και αγάπη των ανθρώπων για την απόλαυση της σοφίας, την οποία πρώτος ονόμασε φιλοσοφία ο Πυθαγόρας. Φιλοσοφία είναι εκείνη με την οποία οι άνθρωποι γνωρίζουν όλα τα πράγματα, θεία και ανθρώπινα και δια τούτο ονομάζεται των επιστημών το συνάθροισμα. Με τον όρο θεία πράγματα εννοούμε το Θεό, τα υλικά και άυλα έργα, που εκείνος θε-οπρεπώς δημιούργησε. Με τον όρο ανθρώπινα εννούμε όσα πράττουν οι άνθρωποι ή όσα σε εκείνους αναφέρονται. Η φιλοσοφία εξετάζει τις αιτίες όλων τούτων των πραγμάτων, διότι δεν γίνεται τέλεια γνώση των πραγμάτων, χωρίς να γνωρίσουμε τα αίτια εκείνων. Π.χ την αιτία της έκλειψης της σελήνης γνωρίζει ο φιλόσοφος που εξετάζει της φύσεως τα απόκρυφα και όχι ο αμαθής άνθρωπος. Ο φιλόσοφος γνωρίζει τα αίτια των πραγμάτων, δηλαδή την αφορμή για την οποία αποδίδει μια ιδιότητα σε ένα πράγμα. Μέρη από τα οποία συντίθεται η Φιλοσοφία είναι οι διάφορες επιστήμες, οι οποίες εξετάζουν των πραγμάτων τα αίτια. Ειδικότερα: α) η Λογική, που θεωρεί τις νοερές έννοιες, β) η Μεταφυσική, που θεωρεί το Θεό, τα άυλα πνεύματα, το φυσικό λόγο, το φως της γνώσεως που λάβαμε από τη φύση, με τρόπο όμως διαφορετικό από αυτό της θεολογίας, η οποία εξετάζει το Θεό κατά τρόπο υπερφυσικό, δηλαδή η θεία Αποκάλυψη, γ) η Φυσική, που εξετάζει το φυσικό σώμα και τις ιδιότητες που έχει εκ φύσεως), δ) η Μαθηματική, που θεωρεί το ποσόν, ως ον νοερώς αφηρημένο και χωρισμένο από τα φυσικά σώματα και μέρη αυτής είναι η Γεωμετρία, η Αστρονομία, η Αριθμητική, η Μουσική, η Κοσμογρα-φία, η Οπτική και η Μηχανική και ε) η Ηθική, που εξετάζει τις πράξεις της ανθρώπινης θελήσεως σε σχέση προς την αρετή και περιέχει την Πολιτική, Οικονομική και την του νόμου Διδασκαλία. Οι επιστήμες αυτές εξετάζουν όλα κοινώς τα πράγματα και τις γενικότερες αρχές τους. Επομένως όλα τα πράγματα εξετάζονται από τη Φιλοσοφία, εκτός από τα έντεχνα εξωτερικά έργα, τα οποία γίνονται από τις Μηχανικές τέχνες. Και με τον τρόπο αυτό η Φιλοσοφία περιέχει στον ευρύχωρο κόλπο της κάθε διανοητική αρετή.