τα φυσικά σύνθετα σώματα που αποτε­λούνται από ανομοιόσχημα και άνισα ελάχιστα σωματίδια, τα οποία δεν εφαρμό­ζουν με ακρίβεια και αφήνουν ανάμεσά τους κενά διαστήματα. Η πειραματικές διαδικασίες και η χρήση του μικροσκοπίου αποδεικνύουν την ύπαρξη τέτοιων σωμάτων. Τα σώματα διακρίνονται σε σκληρά, στερεά και αντίτυπα, σκληρά και εύθραυστα, εύσχηστα, ροώδη, ευκαμπή, ιξώδη, ελαστικά.