η επιστήμη που διευθύνει τον λόγο της διανοίας και εξετάζει τις νοερές έννοιες. Σκοπός της είναι η διόρθωση του λόγου με τον οποίο από τη γνώση ενός πράγματος περνούμε στην επίγνωση ενός άλου. Θεωρείται η Λογική ως αρχή και όργανο της φιλοσοφίας. Έλαβε το όνομα Λογική από τον εσωτερικό λόγο της διανοίας, τον οποίον διευθύνει και διορθώνει για να αποφεύγει ο νους τα σφάλματα όταν συλογίζεται και συμπεραίνει. Λόγος της διανοίας άλωστε είναι η φυσική δύναμη με την οποία ο άνθρωπος εξετάζοντας τη σχέση μεταξύ των πραγ­μάτων, συμπεραίνει το ένα από το άλο. Η φυσική αυτή δύναμη συμπερασμού ονομάζεται και λόγος του νοός. Η Λογική ονομάζεται επίσης Διαλεκτική από το ρήμα διαλέγομαι, επειδή δείχνει τον τρόπο που διαλέγεται ο άνθρωπος περί πάντων των πραγμάτων, μέσω του συλογισμού, του ορισμού και της διαιρέσεως. Ορίζεται ακόμη ως επιστήμη πρακτική που κατευθύνει τις νοερές έννοιες και ενέργειες προς την αλήθεια, διότι η Διαλεκτική αποτελεί προϋπόθεση για την απόκτηση των άλ­λων επιστημών. Κατά τον Ιερό Αυγουστίνο η Λογική είναι η θύρα κάθε επιστήμης. Η Λογική διακρίνεται στην: α) Τοπική Λογική, που φανερώνει τους τόπους από τους οποίους βρίσκονται τα επιχειρήματα, κοινό σημείο με τη Ρητορική, διότι οι ρήτορες εξηγούν τους τόπους από τους οποίους γίνονται οι αποδείξεις. β) Κριτική, που δείχνει την ορθήν επιχείρησιν, μέσω της οποίας διακρίνουμε ποιος είναι ο ορθός συλογισμός, ο ορθός ορισμός και η ορθή διαίρεση. Αυτή αποτελεί και την κυρίως Λογική. Προκειμένου περί της Αριστοτελικής Λογικής, οι τάξεις στις οποίες χωρί­ζονται οι Περιπατητικοί Φιλόσοφοι, ακόλουθοι της Αριστοτελικής διδασκαλίας, οι οποίοι κοινώς λέγονται Φιλόσοφοι Σχολαστικοί, είναι οι εξής: α) Τω ν Θωμιστών, που ακολουθούν τα δόγματα του Θωμά του Ακινάτου, άκρου Θεολόγου και Αγίου της Δυτικής Εκκλησίας. Αυτή η τάξη των Θωμιστών έχει τα πρωτεία ανάμεσα σε όλους τους Περιπατητικούς, λόγω του σεβασμού που δείχνουν στο Διδάσκαλο και Αρχηγό τους. β) Των Σκωτιστών, που ακολουθούν τη διδασκαλία του Ιωάννου του Δοκύς, ο οποίος ήτον Σκώτος εις το γένος και ονομάσθη Διδάσκαλος δεινός δια την δεινότητα και αγχίνοιαν των συγραμμάτων του. γ) Των Ονομεναλίων, οι οποίοι έτζι ωνομάσθησαν, διατί έλεγον πως της Λογικής το υποκείμενον είναι οι φωνές (ση­μαίνοντα) και τα ονόματα. Τούτων Διδάσκαλος ήτον Τουκλέλος Όκαμος μαθητής του Σκώτου και εις το γένος Βρετανός. Αυτές είναι οι τρεις τάξεις των φιλοσόφων, στις οποίες περιλαμβάνονται όλοι οι Περιπατητικοί, από τους οποίους κάποιοι, όπως οι Ιησουίτες και κάποιοι άλοι στα διάφορα ζητήματα, άλοτε ακολουθούν τις γνώμες των Θωμιστών, άλοτε των Σκωτίων ή των Ονομεναλίων.