Λεξικόν
σώμα ρευστό, υγρό, διαυγές, άχυμο, άοσμο, άχρωμο, το οποίο αραιώνει και πυκνώνει, αναμιγνύεται με πολά σώματα και μεταβάλεται σε ατμούς. Σχηματιζόμενο με διαφορετικούς τρόπους ονομάζεται βροχή, χάλαζα, κρύσταλος, χιών. Αναλόγως της προέλευσής του διακρίνεται σε ποτάμιο, φρεα-τιαίο, θαλάσσιο, πηγαίο, λιμναίο. Τα μερίδια του ύδατος είναι στερεά, σφαιροειδή, λεπτά και έλκονται μεταξύ τους. Το ύδωρ δεν διαλύει μόνο το θαλάσσιο άλας της γης αλά και το άλας των φυτών και κάθε άλο, επίσης και κάθε είδος σμήλης (σμήγματος, πηλού) και δι’ αυτής έλαια και άλα πολά σωματίδια και μάλιστα τόσο ταχύτερα, όσο είναι θερμότερο. Το ύδωρ βράζει, αν το πυρ που εισέρχεται σε αυτό το θερμαίνει πολύ, ταράσσει τα μέρη του και επεκτείνει τον αέρα που βρίσκεται στο εσωτερικό του. Έτσι σφαιρίδια αέρος περιβεβλημένα με ύδωρ δημιουργούνται στην ανωτάτη επιφάνεια και ονομάζονται πομφόλυγες (φυσα λίδες). Αν αυτά διαρραγούν, ο αέρας εξέρχεται στην ατμόσφαιρα και το ύδωρ πέφτει με δύναμη, πλήττοντας τη βάση του αγείου. Για το λόγο αυτό ακούγεται θόρυβος, που διαφέρει ανάλογως του υλικού από το οποίο είναι κατασκευασμένο το αγείο. Όπου το βάρος της ατμόσφαιρας είναι μικρότερο, εκεί το ύδωρ βράζει ταχύτερα και εντός της πνευματικής αντλίας τάχιστα. Όταν το ύδωρ βράζει σε ακάλυπτο αγείο, αποκτά θερμοκρασία 212 βαθμών, κατά το θερμόμετρο του Φαβρενεϊτίου. Ο όγκος σταγόνας ψυχρού ύδατος έχει λόγο προς αυτόν της θερμής σταγόνας 1 : 14000. Οι ατμοί του ύδατος είναι λεπτότατοι και έχουν τέτοια δύναμη ώστε εύκολα τα μερίδιά τους εισχωρούν στα σώματα. Γι’ αυτό και όταν ο αέρας είναι θερμός και υγρός, όλα όσα εκ φύσεως σαπίζουν, γρήγορα διαλύονται και φθείρονται και νόσοι κάθε είδους εμφανίζονται σε ανθρώπους και ζώα. Ατμοί εξέρχονται όχι μόνο από το ύδωρ που βρίσκεται σε κατάσταση βρασμού, αλά και από αυτό που λίγο θερμαίνεται. Κάθε ύδωρ είναι αναμεμιγμένο με πολά ετεροειδή μερίδια και καθαρίζεται με διύλιση, κρυστάλωση ή εξάτμιση.