Κληρικός και λόγιος του 16^ου αιώνα, ανέπτυξε ιερατική δράση σε διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου ως μοναχός, επίσκοπος και μητροπολίτης,ενώ έλαβε αξιώματα και στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης. Το συγγραφικό του έργο αφορά κατά το μεγαλύτερο τμήμα του κείμενα θεολογικού περιεχομένου.

Καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη, όπου και γεννήθηκε στις αρχές του 16^ου αιώνα. Στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη για να μαθητεύσει κοντά στον Θεοφάνη Ελεαβούλκο, ο οποίος εκείνη την περίοδο (1543-1551) διατελούσε σχολάρχης στην Μεγάλη του Γένους Σχολή. Εκεί ο Στουδίτης παρακολούθησε μαθήματα θεολογικού περιεχομένου και αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ενώ απέκτησε και αξιόλογη θεολογική παιδεία. Την ίδια περίοδο στην Κωνσταντινούπολη εισάγεται στην ιεροσύνη, γίνεται μοναχός και εν συνεχεία χειροτονείται υποδιάκονος και μετονομάζεται σε Δαμασκηνός αντί Διονύσιος. [ΘΗΕ, 1964: 907]

Στο διάστημα αυτό συγγράφει το έργο του Θησαυρός, ενώ παράλληλα έχει αναλάβει και διδακτικά καθήκοντα διατηρώντας κύκλο μαθητών, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται οι μετέπειτα πατριάρχες Κωνσταντινούπολης Μητροφάνης και Ιερεμίας Β΄ ο Τρανός. Ανέπτυξε ιερατική δράση στις περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας και διατηρούσε επαφές με πολλά μοναστήρια των Μετεώρων, καθώς και τις μονές Ολυμπιώτισσας στην Ελασσόνα και Αγίας Αναστασίας στην Χαλκιδική. [ΕΕΕ,1985: 234]

Πριν το 1560 γίνεται πρεσβύτερος και ταξιδεύει στην Πολωνία ως εκπρόσωπος του πατριαρχικού θρόνου. Πρόκειται πιθανότατα για αποστολή που στόχο είχε την συμπαράσταση και βοήθεια προς τους ορθόδοξους Ρώσους της "Μικράς Ρωσίας" (σημερινής Ουκρανίας) που αντιμετώπιζαν προβλήματα από την καθολική -πολιτική και εκκλησιαστική- ηγεσία της περιοχής [ΕΕΕ, 1985: 234]. Επιστρέφοντας γύρω στο 1560 θα χειροτονηθεί επίσκοπος Λιτής και Ρενδίνης, ενώ κατά την περίοδο 1573-1574 θα αναλάβει την επιτροπεία του οικουμενικού θρόνου όσο διάστημα ο μαθητής του πατριάρχης Ιερεμίας Β΄ βρίσκεται σε περιοδία στην Πελοπόννησο. Το 1574 ορίζεται μητροπολίτης Ναυπάκτου και Άρτης, θέση στην οποία θα παραμείνει έως το τέλος της ζωής του, στα 1577. Ο σύγχρονός του Γαβριήλ Καλλονάς αναφέρει ως τόπο θανάτου του την Ναύπακτο ή την Άρτα, στην οποία βρισκόταν τότε η έδρα της μητρόπολης που κατείχε ο Στουδίτης. [ΘΗΕ, 1964: 907]

Από την όλη συγγραφική παραγωγή του Δ. Στουδίτη ευρύτερα γνωστό έγινε το έργο του Θησαυρός, μια συλλογή διδαχών βασισμένων σε ευαγγελικά αποσπάσματα και βίους αγίων. Από το κείμενο δεν λείπουν, ωστόσο, αναφορές ιστορικού, φιλοσοφικού ακόμη και μυθολογικού περιεχομένου, ενώ με την απλή καθομιλούμενη γλώσσα και το ανεπιτήδευτο ύφος του, ο συγγραφέας επιδιώκει να καταστήσει το έργο του άμεσα κατανοητό. Τη μεγάλη απήχηση του Θησαυρού μαρτυρούν οι αλλεπάλληλες επανεκδόσεις (τουλάχιστον 39 μέχρι την επανάσταση του 1821) και διάφορες μεταφράσεις του. Έτσι, το 1580 θα μεταφραστεί από τον μητροπολίτη Πελαγωνίας Γρηγόριο στη σλαβωνική διάλεκτο, ενώ θα υπάρξει και μετάφρασή του στα τουρκικά για τους τουρκόφωνους κατοίκους της Μικράς Ασίας, που είχαν ασπαστεί το χριστιανισμό. Θα κυκλοφορήσει, επίσης, σε Βουλγαρικούς πληθυσμούς καθώς και στη Ρωσία. [ΕΕΕ, 1985: 234]

Αρκετά διαδεδομένο υπήρξε και το φυσιογνωστικού περιεχομένου έργο του Μερική διάγνωσις εκ των παλαιών φιλοσόφων περί της φύσεως. Αυτό το κείμενο, στο οποίο καταγράφονται οι ιδιότητες διαφόρων ζώων, αποτέλεσε το βασικότερο εγχειρίδιο φυσιολογίας στην ελληνική γλώσσα καθ' όλη τη διάρκεια του 17^ου αιώνα. Αργότερα θα κυκλοφορήσει υπό τον τίτλο Συνάθροισις από των βιβλίων των παλαιών φιλοσόφων· έγινε, όμως, ευρέως γνωστό και ως Φυσιολόγιο. Από το 1643 και έως το 1760 επανεκδόθηκε τουλάχιστον εννέα φορές, ενώ υπήρξε και ρουμανική μετάφρασή του, η οποία κυκλοφόρησε στις παραδουνάβιες ηγεμονίες [ΕΕΕ, 1985: 234]. Τα υπόλοιπα έργα του περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο θρησκευτικά κείμενα μεταξύ των οποίων ο Διάλογος κατά αρχιερέων και ένας χρονολογικός κατάλογος των πατριαρχών Κωνσταντινούπολης από την ίδρυσή της έως την εποχή του. 
 

Εργογραφία

• Παραίνεσις προς τους θέλοντας σωθήναι μοναχούς, Βενετία, 1565 (;)
• Λόγος πεζή τη φράση εις τον Δεκάλογον του Μωυσέως, Βενετία, 1630
• Θησαυρός Δαμασκηνού υποδιακόνου και στουδίτου του Θεσσαλονικέως
• Μερική διάγνωσις εκ των παλαιών φιλοσόφων περί φύσεως και ιδιωμάτων τινών ζώων (Φυσιολόγιον)
• Στίχοι ηρωελεγείοι εις την Κοίμησιν της Θεοτόκου
• Προγνωστικά σημεία περί βροχής, ανέμου εκ των αστέρων και εκ της σελήνης διαφόρων ποιητών και διδασκάλων
• Κωμωδιάλογος Δαμασκηνού Ρεντίνης κατά αρχιερέων
• Κατάλογος χρονολογικός των πατριαρχών Κωνσταντινούπολης μέχρις Ιερεμίου
• Χρονογράφος
• Ομηρόκεντρα

• [ΕΕΕ =] Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, (1985), τόμος 3, σ. 234.
• [ΘΗΕ =] Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, (1964), Αθήνα, τόμος. 4, σ. 907–8.
• Σάθας Κ., (1868), Νεοελληνική Φιλολογία, Αθήνα.