×

Σημείωση

Δεν σας επιτρέπεται να τροποποιήσετε αρχεία
ΕπεξεργασίαEdit

Λεξικόν

οντολογία

το μέρος εκείνο της Μεταφυσικής που πραγματεύεται περί των καθόλου ιδιοτήτων των όντων και είναι το πρώτο στο οποίο δόθηκε το όνομα της Μεταφυσικής. Η Οντολογία γενικότερα είναι μία αλυσίδα ορισμών του όντος, του μη όντος, της ουσίας, της υπάρξεως, της υποστάσεως, του τρόπου, της ενότητος, της αληθείας, της αγαθότητος, της τάξεως, της τελειότητος των όντων, της ταυτότητος, της ετερότητος, της ομοιότητος ή ανομοιότητος, της ποιότητος ή ποσότητος, της ισότητος ή ανισότητος, του όλου ή του μέρους, του απλού ή συν­θέτου όντος, της εκτάσεως, της στερεότητος, του διαστήματος, του τόπου, του χρόνου, της κινήσεως, της κινητικής δυνάμεως, της ανθιστάσεως, της αδρανείας, του πεπερασμένου, του απείρου, της αιτίας, του αποτελέσματος, του δυνατού, του αδυνάτου, του αναγκαίου, του ενδεχομένου, της κτίσεως, της εξοντώσεως - εξουδε-νώσεως και των ομοίων. Από όλους αυτούς τους ορισμούς λίγοι αφορούν τις φυσι­κές ποιότητες των πραγμάτων. Οι περισσότεροι αφορούν στις σχετικές ποιότητες αυτών και όλοι στρέφονται στις αφηρημένες έννοιες που αποκτούμε διά μέσου των ποιοτήτων αυτών. Αντί να αποδώσουμε τις έννοιες όλων αυτών των πραγμάτων με μία οχληρή ακολουθία ορισμών περιορισμένων, νομίζουμε ότι είναι καλύτερο να δείξουμε με ποιο τρόπο σχηματίζουμε αυτές τις έννοιες και πώς αυτές εξαρτώνται σχεδόν η μία από την άλη. Έτσι ακολουθούμε το παράδειγμα που μας έδωσαν οι διορθωτές της Μεταφυσικής, Λώκιος, Κονδυλιάκ, Βονέτ και άλοι, με βάση τα όσα αυτοί μελέτησαν και δείχνοντας τον τρόπο με τον οποίο αποκτούμε τις έννοιες αυτές, αίροντας κάθε αμφιβολία για το αν αυτές πρέπει να θεωρούνται ως έμφυτοι. Αντί μιας συνηθισμένης Οντολογίας, αυτή είναι μια γενική πραγματεία περί της αρχής των ιδεών και εννοιών. Και επειδή όλες οι ιδέες και οι έννοιες στρέφονται είτε περί της ουσίας είτε περί της ποιότητας, της αναφοράς και των πνευματικών ουσιών, θα διαιρέσουμε την Οντολογία σε δύο τμήματα, από τα οποία το ένα θέλει αποδείξει πώς αποκτούμε τις ιδέες και έννοιες της φύσεως των κάθε είδους σωματι­κών ουσιών και το άλο πώς αποκτούμε εκείνες των διαφόρων αναφορών του ενός και του άλου είδους.

148